Przewóz towarów akcyzowych w Polsce. Co należy wiedzieć aby uniknąć kary?

W 2017 roku w Polsce przyjęto ustawę, zgodnie z którą zgłoszenie towarów akcyzowych przewożonych z Polski, do Polski i w tranzycie przez Polskę jest obowiązkowe.

Chociaż od dnia wejścia w życie tej ustawy upłynęło niemało czasu, to w praktyce odnotowujemy, że niestety niewielu przewoźników wie jakie są wymagania zawarte w ww. ustawie. Tymczasem naruszenie związanych z ustawą przepisów może spowodować wymierzenie kary grzywny w wysokości do 20.000 PLN tj. ok. 4.500 EUR.

Ustawa z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów określa wykaz towarów podlegających zgłoszeniu w systemie elektronicznym oraz konieczność uzyskania numeru referencyjnego zgłoszenia zanim zostanie wykonany przewóz tych towarów z Polski, do Polski lub w tranzycie przez Polskę.

Zgodnie z ww. ustawą przewoźnik po uzyskaniu zlecenia na przewóz i/lub dokumentów przewozowych na ładunek, wiedząc o tym, że ładunek ten trzeba przewieźć do/z/przez terytorium Polski powinien wykonać następujące czynności:

1. Sprawdzić, czy dany towar wchodzi do wykazu towarów objętych systemem monitorowania drogowego.

Wykaz towarów podlegających monitorowaniu drogowemu wymieniony jest w art. 3 ww. ustawy.

Do wykazu wchodzą następujące towary:

paliwa płynne, olej napędowy, mazut, smary;
smary konserwujące, rozpuszczalniki, środki chemiczne obniżające liczbę oktanową;
biopaliwa;
odpady toksyczne;
alkohol etylowy;
susz tytoniowy.

Należy zaznaczyć, że wykaz określony w ustawie nie jest ostateczny i może mieć zastosowanie do innych towarów, w stosunku do których zachodzi uzasadnione prawdopodobieństwo wystąpienia naruszeń przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług lub podatku akcyzowego.

2. Po określeniu, że towar wchodzi do wykazu towarów podlegających zgłoszeniu, dokonać zgłoszenia przed rozpoczęciem przewozu na terytorium Polski.

Zgłoszenie należy dokonać w systemie SENT, a towar należy zarejestrować na platformie elektronicznej PUESC prowadzony w celach podatkowych i celnych.

Zgodnie z art. 7 ww. ustawy zgłoszenie powinno zawierać:

dane przewoźnika;
numer identyfikacji podatkowej przewoźnika albo numer, za pomocą którego przewoźnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od towarów i usług albo od wartości dodanej;
dane nadawcy towaru;
dane odbiorcy towaru;
datę i miejsce rozpoczęcia przewozu towaru na terytorium Polski;
miejsce zakończenia przewozu towaru na terytorium Polski;
planowana datę zakończenia przewozu towaru na terytorium Polski;
dane dotyczące towaru będącego przedmiotem przewozu, w szczególności rodzaju towaru, pozycji CN lub podkategorii PKWiU, ilości, masy brutto lub objętości towaru;
numer dokumentu przewozowego towarzyszącego przewożonemu towarowi;
numer zezwolenia, zaświadczenia lub licencji w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, o ile są wymagane;
numery rejestracyjne środka transportu.

Uzyskany numer referencyjny jest ważny przez 10 dni od dni jego nadania. W przypadku upływu tego terminu, przewóz towaru może być kontynuowany po przesłaniu odpowiednio przez podmiot wysyłający, podmiot odbierający albo przewoźnika nowego zgłoszenia i uzyskaniu nowego numeru referencyjnego. Zgłoszenie także powinno być uzupełnione w przypadku zmiany danych wskazanych w chwili zgłoszenia.

Jeśli podczas kontroli środka transportu okaże się, że przewożony towar powinien być zgłoszony, a nie dokonano tego obowiązku, to przewoźnik może zostać ukarany grzywną w wysokości od 5.000 do 20.000 PLN.

W praktyce odnotowujemy, że grzywna nałożona na przewoźnika stanowi dość często przedmiot sporu.

Przewoźnik po zapłaceniu grzywny wyznaczonej w związku brakiem zgłoszenia lub nieprawidłowym zgłoszeniem towaru, zazwyczaj dąży do tego aby odzyskać kwotę zapłaconej kary grzywny od klienta lub nadawcy towaru. Tymczasem jest to nie zawsze możliwe, bowiem zgodnie z art. 7 ww. ustawy obowiązek przesłania zgłoszenia do rejestru, przed rozpoczęciem przewozu towaru na terytorium Polski i uzyskania numeru referencyjnego dla tego zgłoszenia ciąży na przewoźniku. Poza tym przewoźnikowi najlepiej są znane dane, które zgodnie z ww. ustawą powinny być przekazane do rejestru np. numery rejestracyjne środków transportu, planowana data i miejsce wywozu towaru z terytorium Polski itp.

Aby uniknąć tego rodzaju sporów zdecydowanie zalecamy przewoźnikom i kierowcom przewożącym towary do/z/przez terytorium Polski aby:

zapoznali się z treścią ww. ustawy;
każdorazowo przed rozpoczęciem przewozu dokonywali określenia czy towar podlega obowiązkowi zgłoszenia w systemie platformy elektronicznej PUESC;
jeśli zgodnie z ww. ustawą towar powinien być zgłoszony, to przewóz przez terytorium Polski wykonać tylko po uzyskaniu numeru referencyjnego.

Aby zmniejszyć ryzyko procesów sądowych zalecamy również zlecającemu i spedycji, aby w umowie (zleceniu) z przewoźnikiem wpisać odpowiednie warunki określające:

kto powinien dokonywać sprawdzenia czy przewożony towar podlega obowiązkowi zgłoszenia;
kto powinien dokonać zgłoszenia przewożonego towaru;
kto ponosi odpowiedzialność w przypadku niedokonania zgłoszenia towaru lub nieprawidłowego zgłoszenia.

Powodzenia na drogach!

Więcej informacji o bezpiecznym wykonywaniu przewozów międzynarodowych możecie Państwo uzyskać w naszej grupie OBRONA PRZEWOŹNIKÓW MIĘDZYNARODOWYCH na Facebooku i Vkontakte oraz na naszej stronie w odnawianych co tydzień działach Pytania-Odpowiedzi i innych naszych publikacjach.

Helena Ćwirko
prawnik
Kancelaria prawna JUREX
Partner Kancelarii Prawnej URVEST w UE

Data publikacji 30.04.2019

Как оформить пропуск на МКАД?

Как обезопасить свой бизнес при работе с Китаем?

Как проверить контрагента?

Как правильно составить контракт? Как обжаловать постановление о штрафе в Евросоюзе?

Как правильно заполнить Дозвол на перевозку?

Как получить свои деньги за неоплаченный фрахт?

Как оперативно консультироваться в ЮРВЕСТ 24/7?

Как возвратить задержанный таможней товар по административному делу?

Ространснадзор. Как избежать штрафа в размере 200 000 рублей?

Как получить сертификат о форс-мажорных обстоятельствах в Китае / Евросоюзе?