W jaki sposób dokonać zmiany miejsca przeznaczenia w ramach tranzytu celnego? Instrukcja dla przewoźników

W ostatnim czasie w praktyce działania naszej kancelarii pojawia się coraz więcej przypadków, gdy nasi klienci zwracają się o pomoc w sprawie zmiany organu celnego miejsca przeznaczenia.

Każda konkretna sytuacja może być uwarunkowana różnymi okolicznościami, ale w zasadzie przyczyny, które spowodowały konieczność zmiany organu celnego miejsca przeznaczenia sprowadzają się do poniższych:

nieprawidłowe (błędne) wpisanie danych do dokumentów przedstawionych w organie celnym otwarcia tranzytu (rubryka 13 listu przewozowego CMR, rubryka 53 deklaracji tranzytowej);
pomyłka organu celnego wysyłającego podczas otwarcia procedury celnej tranzytu celnego;
inne przyczyny np. nowe instrukcje od zlecającego przewóz.

Kodeks celny Euroazjatyckiej Unii Celnej najczęściej wykorzystuje termin „miejsce dostawy”, tzn. miejsce, gdzie powinien zostać dostarczony towar umieszczony w procedurze celnej tranzytu celnego.

Miejsce dostawy towaru jest to strefa kontroli celnej, znajdująca się na terenie działania organu celnego miejsca przeznaczenia (art.134 ust.2 kc EAUG).

Termin ten należy odróżnić od miejsca rozładunku towaru, które wskazywane jest w rubryce 4 listu przewozowego CMR i oznacza dalszą trasę przewozu towaru po zamknięciu procedury celnej tranzytu celnego.

W ramach niniejszej publikacji rozpatrzymy podstawowe zasady, dając przewoźnikowi możliwość dokonywania zmiany miejsca dostawy, zgodnie z przepisami prawnymi.

W zasadzie oprócz ogólnych zapisów dotyczących tej kwestii zawartych w art.145 kodeksu celnego Euroazjatyckiej Unii Celnej najważniejsze normy mówiące o tym, w jaki sposób należy w prawidłowy sposób dokonywać zmiany miejsca dostawy zawarte są w jednym akcie prawnym pt. Sposób dokonywania operacji celnych związanych z uzyskaniem zezwolenia organu celnego na zmianę miejsca dostawy towaru, zatwierdzone w Decyzji Kolegium Euroazjatyckiej Komisji Ekonomicznej nr 170 z 13 grudnia 2017 r.

Zgodnie z tym dokumentem prawnym w celu dokonania zmiany miejsca dostawy, przewoźnik powinien wystąpić do organu celnego z wnioskiem o zmianę miejsca dostawy.

Poniżej przedstawiamy algorytm działań przewoźnika w celu złożenia ww. wniosku:

1. Dokonać określenia konkretnego organu celnego, do którego należy wystąpić z wnioskiem.

Zgodnie z ust. 2 ww. dokumentu przewoźnik ma prawo do złożenia wniosku do dowolnego organu celnego znajdującego się na trasie przejazdu, który jest uprawniony do dokonywania operacji celnych, na terenie działania którego znajduje się towar i środek transportu.

Inaczej mówiąc – do najbliższego organu celnego ale pod warunkiem, że jest on funkcyjnie uprawniony do dokonywania operacji celnych, a w szczególności do zamykania tranzytu. Najczęściej są to posterunki celne, gdzie dokonywana jest kontrola celna.

Oznacza to, że przewoźnik nie musi ani występować do organu celnego gdzie nastąpiło wystawienie otwarcie tranzytu, ani jechać do błędnie wskazanego organu celnego w celu zamknięcia tranzytu.

2. Umieścić środek transportu wraz z towarem w strefie kontroli celnej danego organu celnego.

3. Określić sposób złożenia wniosku.

Przewoźnik ma prawo do złożenia ww. wniosku na trzy sposoby:

a) W postaci dokumentu elektronicznego zawierającego podpis elektroniczny za pośrednictwem celnego systemu informacyjnego. Można to zrobić przy pomocy funkcjonariusza celnego lub przedstawiciela celnego, który wcześniej już dokonywał sporządzenia deklaracji tranzytowej;

b) W postaci skanu. Wniosek w postaci skanu można przesłać na adres e-mail organu celnego. Zalecamy by wcześniej sprawdzić poprawność tego adresu u funkcjonariusza służby celnej;

c) W postaci oryginału papierowego. Zalecamy by składać do organu celnego dwa egzemplarze. Jeden powinien zostać u kierowcy z potwierdzeniem odbioru przez organ celny.

!!! Jeśli podczas otwarcia tranzytu celnego deklaracja tranzytowa była składana w postaci papierowej, z przedłożeniem dokumentów przewozowych, to w takim przypadku przewoźnik może złożyć wniosek wyłącznie w postaci papierowej.

Podpisać wniosek w imieniu przewoźnika może każda osoba posiadająca stosowne pełnomocnictwo np.:

osoba na stanowisku kierowniczym (w przypadku zdalnego składania wniosku);
kierowca (jeśli posiada pełnomocnictwo a wniosek składany jest w postaci pisemnej);
inna osoba posiadająca stosowne pełnomocnictwo.

4. Sporządzić wniosek.

Najważniejsza zasada to, że wniosek może zostać złożony w swobodnej formie ale powinien zawierać dokładny wykaz informacji, do których odnoszą się:

a) Dane przewoźnika: nazwa, NIP, adres.

b) Numer rejestracyjny deklaracji tranzytowej oraz numer karnetu TIR (o ile był wykorzystywany).

c) Okoliczności warunkujące konieczność dokonania zmiany miejsca dostawy. Należy opisać sytuację wskazując faktyczne przyczyny.

d) Planowane miejsce dostawy. Wskazać właściwy organ celny miejsca przeznaczenia.

e) Miejsce, gdzie znajduje się środek transportu wraz z towarem. Należy wskazać, że znajduje w strefie kontroli celnej odpowiedniej do terenu działania organu celnego.

f) Sposób informowania przewoźnika o rezultacie rozpatrzenia wniosku: e-mail, telefon itd. Dodatkowo wpisać dane kontaktowe.

!!! Brak jakiegokolwiek spośród ww. punktów we wniosku, za wyjątkiem punktu f) stanowi dla organu celnego formalną podstawę do odmowy.

5. Załączyć do wniosku niezbędne dokumenty.

Do takich dokumentów odnoszą się:

a) Pierwotna deklaracja celna.

Przedkłada się deklarację w postaci oryginału lub dokument przewozowy zawierający właściwe adnotacje organu celnego wysyłającego, jeśli podczas otwierania tranzytu dokumenty składane były w postaci papierowej.

b) Dokumenty potwierdzające zmianę miejsca przeznaczenia.

Aby spełnić wymaganie tego punktu zalecamy aby uzyskać pismo od nadawcy ładunku, odbiorcy ładunku albo innej osoby, na rzecz której wykonywany jest przewóz, z którego wynika konieczność zmiany miejsca przeznaczenia organu celnego z opisaniem zaistniałych przyczyn i okoliczności.

!!! Punkt ten jest szczególnie ważny i nie należy go ignorować ponieważ nie przedłożenie dokumentów potwierdzających zmianę miejsca przeznaczenia stanowi formalna podstawę do odmowy.

c) Nowa deklaracja tranzytowa.

W deklaracji powinno być zgłoszenie nowej procedury celnej tranzytu celnego od organu celnego, do którego składa się wniosek skierowany do planowanego miejsca dostawy (za wyjątkiem przypadków gdy organ celny, do którego składa się wniosek jest zgodny z planowanym miejscem dostawy). Powinien tam również znaleźć się numer rejestracyjny pierwotnej deklaracji tranzytowej.

6. Złożyć wniosek do organu celnego w wybrany sposób.

Funkcjonariusz służby celnej jest zobowiązany do:

Zarejestrowania wniosku w ciągu jednej godziny;
Podjęcia decyzji o zmianie miejsca dostawy i poinformowania o tym przewoźnika nie później niż następnego dnia roboczego.
Zmiana miejsca dostawy dokonywana jest przez organ celny dwuetapowo:
Zakończenie procedury celnej tranzytu celnego, zgodnie z którą towary powinny były być przewożone do pierwotnie określonego miejsca dostawy;
Zarejestrowanie nowej deklaracji tranzytowej.

Zwolnienie towaru zgodnie z procedurą celną tranzytu celnego dokonywane jest przez organ celny w ciągu 4 godzin od momentu zarejestrowania deklaracji celnej o ile brak jest podstaw do przedłużenia tego terminu.

Organ celny nie ma prawa do odmowy zmiany miejsca dostawy bez podstaw.

Pomimo formalnych podstaw do odmowy, które były wymienione powyżej, do takich podstaw odnoszą się zgodnie z ww. aktem prawnym:

Wpływ wniosku do organu celnego, który nie jest uprawniony do dokonywania operacji celnych i/lub w którego terenie działania nie znajduje się środek transportu wraz z towarem;
Złożenie wniosku przez osobę nieposiadającą pełnomocnictwa;
Wykrycie oznak tego, że przewoźnik nie spełnił obowiązki wynikające z kc EAUG w ramach procedury celnej tranzytu celnego: niedostarczenie towaru lub dokumentów, niezachowanie należytej uwagi w celu zabezpieczenia towaru oraz środków identyfikacji, wykonywanie operacji transportowych z towarem bez zezwolenia organu celnego.

W przypadku braku podstaw formalnych do odmowy i przestrzegając ww. zalecenia, przewoźnik ma gwarancję, że będzie mógł pozytywnie załatwić sprawę zmiany organu celnego miejsca przeznaczenia w ramach tranzytu celnego.

Więcej informacji o bezpiecznym wykonywaniu przewozów międzynarodowych możecie Państwo uzyskać w naszej grupie OBRONA PRZEWOŹNIKÓW MIĘDZYNARODOWYCH na facebooku i Vkontakte oraz na naszej stronie w odnawianych co tydzień działach Pytania-Odpowiedzi i innych naszych publikacjach.

Powodzenia na drogach!

Aleksiej Zimin
prawnik
Kancelaria Prawna URVEST

Data publikacji 23.04.2019

Как оформить пропуск на МКАД?

Как обезопасить свой бизнес при работе с Китаем?

Как проверить контрагента?

Как правильно составить контракт? Как обжаловать постановление о штрафе в Евросоюзе?

Как правильно заполнить Дозвол на перевозку?

Как получить свои деньги за неоплаченный фрахт?

Как оперативно консультироваться в ЮРВЕСТ 24/7?

Как возвратить задержанный таможней товар по административному делу?

Ространснадзор. Как избежать штрафа в размере 200 000 рублей?